سند تعالی انسان از منظر قرآن کریم بر اساس مدل تحلیلی SWOT و ارتباط آن با حکمرانی اسلامی
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده: سید غلامرضا موسوی، استادیار، دانشگاه باقرالعلوم(ع)، قم، ایران.
دوفصلنامه علمی – تخصصی مطالعات حکمرانی اسلامی؛ دوره ۱، شماره ۱، فروردین ۱۴۰۴
چکیده
قرآن کریم، کتاب آسمانی مسلمانان، به‌عنوان سندی جامع و بی‌بدیل، نقش محوری در هدایت و تعالی انسان در تمامی ابعاد زندگی دارد. محور اصلی آموزه‌های این کتاب الهی، «انسان» است و فهم عمیق این آموزه‌ها، وظیفه‌ای دینی و فرهنگی برای هر مسلمان، به‌ویژه افراد تحصیل‌‌کرده به‌شمار می‌رود. جامعه‌ی ایران، به‌عنوان پیشگام فرهنگ اسلامی، نیازمند آن است که آموزه‌های قرآن را در متن زندگی فردی و اجتماعی خود جای داده و از آن برای حل چالش‌های معاصر بهره گیرد. این مقاله با هدف ارائه‌ی الگویی نوین برای فهم آموزه‌های قرآنی، از مدل SWOT برای تحلیل و تدوین سند تعالی انسان از منظر قرآن استفاده کرده است. در این چارچوب، مأموریت‌ها، ارزش‌ها، نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای پیش‌روی انسان با روش توصیفی – تحلیلی بررسی شده‌اند. مقاله، دو هدف اصلی را دنبال می‌کند: نخست، ضرورت استفاده از زبانی مشترک و جهانی برای انتقال مفاهیم قرآنی به مخاطبان داخلی و بین‌المللی، به‌گونه‌ای که ارتباط با قرآن از سطح روخوانی، فراتر رفته و معارف آن در قلب‌ها و ذهن‌ها اثرگذار شود؛ دوم، تبیین این تحلیل به‌عنوان ابزاری کارآمد برای حکمرانی اسلامی، که از طریق بهره‌گیری از این مدل می‌تواند نقاط قوت انسان را تقویت، ضعف‌ها را مدیریت و از فرصت‌ها بهره‌برداری کرده و تهدیدها را کاهش دهد. حکمرانی اسلامی در این چارچوب، زمینه‌ساز رشد فردی و اجتماعی انسان و هدایت او به سوی هدف نهایی یعنی قرب الهی خواهد بود.
