الگوی حکمرانی اسلامی-حکمی از منظر فارابی، امامین انقلاب اسلامی و شهید آیت الله سید ابراهیم رئیسی (ره)

نویسنده مسئول: نوروزی، نیما ؛

قضانامه زمستان ۱۴۰۳ – شماره ۷ (‎۱۵ صفحه – از ۷ تا ۲۱ )

چکیده

ﺣﮑﻤﺮاﻧﯽ ﺧﻮب ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻣﻬﻢ در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﺳــﯿﺎﺳــﺖﮔﺬاری ﺟﻮاﻣﻊ، در اﻧﺪﯾﺸــﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﺟﻤﻠﻪ ﻓﻠﺴــﻔﻪ اﺳـﻼﻣﯽ و اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﻪوﯾﮋه در آﺛﺎر ﻓﺎراﺑﯽ، اﻣﺎﻣﯿﻦ اﻧﻘﻼب اﺳـﻼﻣﯽ و ﺷـﻬﯿﺪ رﺋﯿﺴـﯽ، ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﻋﻤﯿﻖ و ﻣﺘﻌﺎﻟﯽ دارد. اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳـﯽ اﻟﮕﻮی ﺣﮑﻤﺮاﻧﯽ ﺧﻮب از ﻣﻨﻈﺮ ﻓﺎراﺑﯽ، اﻣﺎﻣﯿﻦ اﻧﻘﻼب اﺳـﻼﻣﯽ و ﺷـﻬﯿﺪ رﺋﯿﺴـﯽ ﻣﯽﭘﺮدازد. ﻓﺎراﺑﯽ ﺣﮑﻤﺮاﻧﯽ را ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻫﺪاﯾﺖ اﻧﺴـﺎنﻫﺎ ﺑﻪ ﺳــﻮی ﺳــﻌﺎدت و ﮐﻤﺎل در ﻣﺪﯾﻨﻪ ﻓﺎﺿــﻠﻪ ﻣﯽداﻧﺪ. ﻣﻘﺎم ﻣﻌﻈﻢ رﻫﺒﺮی ﻧﯿﺰ ﺑﺮ اﻫﻤﯿﺖ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻗﺪرت ﺑﺎ اﺧﻼق و ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺗﺄﮐﯿﺪ دارﻧﺪ. ﺷـﻬﯿﺪ رﺋﯿﺴـﯽ ﻧﯿﺰ در ﺳـﯿﺮه ﻋﻤﻠﯽ ﺧﻮد ﺑﻪوﯾﮋه در ﻋﺮﺻـﻪﻫﺎی اﺟﺮاﯾﯽ و ﻗﻀـﺎﺋﯽ، روﯾﮑﺮدی ﻫﺪفﻣﺤﻮر، ﻣﯿﺪاﻧﯽ و ﻏﺎﯾﺖﮔﺮا را در ﺣﮑﻤﺮاﻧﯽ دﻧﺒﺎل ﮐﺮده اﺳــﺖ. اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﺗﺤﻠﯿﻞ اﺻــﻮل و وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﺣﮑﻤﺮاﻧﯽ ﺧﻮب از ﻣﻨﻈﺮ اﯾﻦ ﺳــﻪ اﻧﺪﯾﺸــﻤﻨﺪ، ﺑﻪ اراﺋﻪ اﻟﮕﻮﯾﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻋﺪاﻟﺖ، اﺧﻼق، ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻣﺮدم و ﭘﯿﮕﯿﺮی ﻣﺴﺘﻤﺮ در ﺣﮑﻤﺮاﻧﯽ اﺳﻼﻣﯽ ﻣﯽﭘﺮدازد. اﯾﻦ اﻟﮕﻮ ﺑﺮ ﺧﻼف ﻧﻈﺮﯾﻪﻫﺎی ﻏﺮﺑﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ دﻧﯿﻮی ﺗﺄﮐﯿﺪ دارﻧﺪ، ﺑﺮ ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻣﻌﻨﻮی و اﺧﻼﻗﯽ اﺳﺘﻮار اﺳﺖ و ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ راهﮔﺸﺎی ﺣﮑﻤﺮاﻧﯽ ﻣﺆﺛﺮ در ﺟﻮاﻣﻊ اﺳﻼﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.