آغاز به کار اندیشکده رفاه و تأمین اجتماعی/ ایجاد جریان اندیشه‌ورز برای حکمرانی مطلوب
حجت‌الاسلام رستمی در جریان افتتاحیه رسمی اندیشکده رفاه و تامین اجتماعی با اشاره اهمیت پیوند میان اندیشکده‌ها، دانشگاه‌ها و دستگاه‌های اجرایی کشور اظهار کرد: امروز برای تحقق حکمرانی مطلوب، نیازمند جریان اندیشه‌ورزی هستیم.
آیین افتتاحییه اندیشکده رفاه و تامین اجتماعی با حضور حجت الاسلام«مصطفی رستمی»، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، «شمس‌الدین حسینی»، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس؛ «حسینعلی شهریاری»، رئیس کمیسیون بهداشت؛ «عباس گودرزی»، سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی؛ «علی بابایی کارنامی»، رئیس کمیسیون اجتماعی؛ «سید صولت مرتضوی»، رئیس هیئت امنای اندیشکده رفاه و تامین اجتماعی و وزیر کار دولت سیزدهم و جمعی از مدیران ارشد اجرایی، اساتید، دانشجویان و پژوهشگران، صبح امروز (دوشنبه، ۵ آبان ماه) در پردیس مرکزی دانشگاه تهران، در سالن شهید دهشور دانشکده علوم برگزار شد.
نیازمند جریان اندیشه‌ورزی هستیم/ساختار دیوان‌سالارانه حاکم اجازه شالوده‌شکنی نمی‌دهد
حجت‌الاسلام رستمی در این نشست طی سخنانی اظهار کرد: ما برای تحقق حکمرانی مطلوب، نیازمند جریان اندیشه‌ورزی هستیم و این ظرفیت در مجموعه‌های آموزش عالی، دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه وجود دارد اما با این وجود ساختارها و فرایندهای دیوان‌سالارانه حاکم بر مراکز آموزش عالی، امکان شالوده‌شکنی، قالب‌شکنی و تمرکز سریع بر موضوعات مشخص را نمی‌دهد.
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه افزود: تقسیم‌بندی مأموریت‌ها در نظام آموزش عالی، محدودیت‌هایی ایجاد کرده که مانع از بهره‌گیری کامل از ظرفیت‌های فکری موجود می‌شود البته این مسئله صرفا به نظام آموزش عالی کشور ما اختصاص نداشته و در نظام‌های غربی نیز دانشگاه‌ها در خدمت حکمرانی هستند اما مساله اینجاست که تولید اندیشه در آن کشورها عمدتاً در حوزه اندیشکده‌ها و مجموعه‌های فکری بیرون از ساختار دانشگاهی انجام می‌شود.
وی ادامه داد: طی سال های اخیر در کشور ما توجه به ایجاد جریان اندیشکده‌ای بر اساس نیازهای واقعی و نقد مصلحانه ساختار پژوهش رشد پیدا کرده و در مجموع هم‌افزایی استادان و نخبگان دانشگاهی، تشکیل اندیشکده‌هایی با محوریت علمی و نگاه فرادانشگاهی به عنوان یکی از اولویت‌ها در نظر گرفته و با همین نگاه نیز اندیشکده رفاه و تأمین اجتماعی در دانشگاه تهران تأسیس شده است و قطعا میزبان اندیشه‌ورزان و ژوهشگران از دیگر دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی و حتی دستگاه‌های اجرایی کشور خواهد بود.
اندیشکده رفاه و تامین اجتماعی از حوزه‌های راهبردی برای تحقق نظام اسلامی
وی تأکید کرد: اندیشکده رفاه و تأمین اجتماعی یکی از حوزه‌های راهبردی برای تحقق نظام اسلامی است. خداوند پیامبران را با علم و قدرت اجرایی فرستاد تا مردم قیام به قسط کنند. به تعبیر مقام معظم رهبری، عدالت یکی از اهداف انبیاست و مقدمه‌ای برای تحقق توحید و رساندن انسان به کمال بندگی محسوب می‌شود؛ بنابراین عدالت، موضوعی اساسی و محوری در آموزه‌های دینی ما محسوب می شود؛ در بررسی سیره حکومتی امام علی (ع) معمولاً به جنگ‌ها و مظلومیت آن امام همام توجه می شود اما بخش مهمی از عملکرد آن حضرت در حوزه رفاه و تأمین اجتماعی بوده است؛ برای مثال ایشان در خطبه‌ای می‌فرمایند: امروز در کسی در عراق نیست مگر آنکه بهره مند است؛ برخی مصادیق این بهره مندی این موارد است که حضرت اشاره کرده اند؛ طبق این خطبه فرودست‌ترین افراد جامعه نان گندم داشتند. سرپناه داشتند و … .
رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها گفت: آنچه که جامعه را به سمت اهداف عالیه حکومت می رساند عدالت است که اگر عدالت باشد امور جامعه به سمت استقامت خواهد بود؛ یکی از مهمترین شعارهای ملت و از مهمترین خواسته‌های انقلابیون و امور متجلی در قانون اساسی که بیان کننده خواست مردم است موضوع عدالت است لذا در راستای تحقق این مساله هر مجموعه ای ماموریتی دارد.
وی افزود: اندیشکده رفاه و تامین اجتماعی وظیفه دارد در کنار ۳۰ اندیشکده دیگر بر یکی از مسایل بنیادین انقلاب اسلامی تمرکز کند و اگر بناست در گام دوم انقلاب اسلامی بر خودسازی و تمدن‌سازی تمرکز داشته باشیم و به ویژه تمدن نوین اسلامی را که مورد تاکید مقام معظم رهبری است محقق کنیم باید ماموریت‌ها و مولفه های مورد توجه در این اندیشکده در جریان علمی کشور را به نتیجه برسانیم؛ جامعه ای که مبتنی بر عدالت نباشد صلاحیت ارائه در حوزه‌های دیگر را نخواهد داشت.
امروز باید به وفاق عملی برسیم
بر پایه این گزارش در ادامه «علی بابایی کارنامی» با بیان اینکه امروز باید به وفاق عملی برسیم، اظهار کرد: وفاق یعنی کلیدواژه هایی که در این سال ها پس از انقلاب مطرح شد اما به هر دلیلی سر سفره مردم نیامد؛ آمار و نرخ بیکاری، فقر، عدالت اجتماعی و … باید با شاخص های نظام اسلامی بررسی شود و ما نمی‌توانیم از خط قرمزمان که اندیشه رهبر انقلاب است عدول کنیم؛ نمی‌توانیم براساس معیارهای کشورهای دیگر آمار این مسائل را بررسی و بسنجیم؛ مساله دیگر آن است که اکنون در سال دوم برنامه هفتم توسعه هستیم. اکنون با وفاقی که هست نزدیک تر نخواهیم شد.
رییس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی افزود: امروز همه از ناترازی صندوق‌های بیمه می گوییم و بیش از ۶۰ تا ۷۰ میلیون نفر در همین بخش‌ها داریم؛ گویی گروه هدف ما در بهره وری صندوق ها اصلا جایگاهی ندارند؛ تاکید من این است و اعتقاد دارم که اگر اقتصاد لیبرالی را کنار بگذاریم و اقتصاد اسلامی را جایگزین کنیم شک ندارم که به توفیق می رسیم.
بابایی کارنامی ادامه داد: انتظار ما از اندیشکده رفاه و تأمین اجتماعی این است که با نگاه نقادانه و بدون ملاحظه، آسیب‌ها را شناسایی کند و پیشنهادهای اصلاحی خود را به مجلس و دولت ارائه دهد؛ نقد صادقانه، حتی اگر متوجه خود ما باشد می‌تواند مسیر اصلاح را هموار سازد و اساسا اگر این تعامل علمی میان مجلس، دولت و اندیشکده‌ها شکل بگیرد در آینده نزدیک نتایج ملموسی در بهبود عدالت اجتماعی و رفاه مردم خواهیم دید.
در ادامه «سید صولت مرتضوی» طی سخنانی اظهار کرد: اگر اندیشه را به مثابه فکر تعریف کنیم به این گفته علما می رسیم که فرمودند: «أَلْفِکْرُ حَرَکَهٌ إِلَی الْمَبَادِی وَ مِنْ مَبَادِی إِلَی الْمُرَادِ» (فکر، حرکتی است به سوی آغاز و از آغاز به سوی مطلوب)؛ به همین سبب است که مولانا این چنین ابیاتی سرود: «ای برادر تو همه اندیشه ای …»؛ به نظر می‌رسد خلأیی در استفاده از اندیشه‌ورزی برای برطرف کردن نیازهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی وجود دارد، شاید سوال مشخص این باشد که آیا اندیشکده‌ها تولید علم نکردند یا کارگزاران از تولید علم استفاده نمی کنند؟ اگر به بایگانی کتابخانه ها و اندیشکده ها و دانشگاه ها مراجعه کنیم شاید میلیون ها پایان‌نامه در حوزه های مختلف سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و امنیتی وجود داشته باشد.
رییس هیئت امنای اندیشکده رفاه و تامین اجتماعی گفت: فکر می کنم اساسا قوه مجریه و نَه صرفا قوه مجریه امروز بلکه به طور کلی قوه مجریه بماهو قوه مجریه؛ ظرفیت کافی را برای استفاده از پژوهش هایی که صورت گرفته ندارد و علت مشخص است، گرفتاری هایی سنگین و و جلسات کم‌اثر که سبب می‌شود از ظرفیت ها و استعدادها و امکانات استفاده مطلوب نداشته باشیم.
وی ادامه داد: تصویب قوانین و نظارت بر حُسن اجرای قوانین وظیفه مجلس است و این سابقه نظارتی مجلس گاهی بسیار غلیظ می‌شود البته اگر نباشد آسیب‌زا خواهد بود و حتی بیش از حد آسیب‌زا می‌شود؛ مساله دیگر این است که با ناترازی ها چه بکنیم؟ نسبت به فقر، اشتغال، فرزندآوری چه تدابیری باید اندیشید؟ اینکه سن ازدواج بالا رفته است چه طور باید این مسأله را حل کرد؟ اینکه نرخ طلاق بالا رفته است باید چه کنیم؟ به برخی از این پرسش ها پاسخ داده شده است.
مرتضوی تصریح کرد: در دورانی که در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بودم در مورد نرخ بیکاری صحبت می‌شد و تصور می کردم این نرخ اعلام شده بر اساس داده‌های واقعی است اما بعد از بحث با همکاران متوجه شدیم براساس پیمایش و نظرسنجی های میدانی است که این نظرسنجی ها به دست می آید؛ یعنی ما در کشور این قدر محدودیت امکانات داریم که نتوانیم نرخ واقعی بیکاری را به دست بیاوریم؟ اندیشکده ای نظیر رفاه و تامین اجتماعی می تواند پشتوانه علمی و تخصصی هم برای مجلس و هم برای قوه مجریه و حتی قوه قضاییه برای استفاده از ظرفیت ها باشد.
اندیشکده‌ها حلقه وصل محیط‌های علمی و دانشگاهی با نهادهای حکمران و سیاست‌گذار هستند
در ادامه این مراسم «عباس گودرزی» با اشاره به اینکه اندیشکده‌ها هم حلقه وصل محیط‌های علمی و دانشگاهی با نهادهای حکمران و سیاست‌گذار هستند و هم تسهیل‌گر بوده و با ایده های علمی خود مسوولان را یاری می‌دهند، اظهار کرد: از سوی دیگر اندیشکده ها هزینه‌ها را کاهش داده و خطاها را به حداقل می‌رسانند، پس باید نظریات و ایده‌ها با تکیه بر آنها به اندازه ای جسورانه دنبال شده و تبدیل به تصمیم در کشور شود؛ تاکنون نیز اندیشکده های خوبی در کشور شکل گرفته است که با حضور جوانان فعال در کنار مرکز پژوهش های مجلس بازوان فکری خوبی برای ما هستند.
سخنگوی هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی افزود: مرکز پژوهش های مجلس بار فکری خوبی را به دوش می‌کشند اما با توجه به شتاب تحولات امروز یک نهاد پژوهشی کفایت نمی کند تا پاسخگوی محتوای پژوهشی مجلس باشد، تلاش ما این است که مرکز پژوهش‌های مجلس با افتخار آغوش خود را برای اندیشکده‌هایی چون رفاه و تامین اجتماعی ناظر بر واقعیت‌های جامعه باز کرده و فعالیت داشته باشد.
وی تصریح کرد: اندیشکده رفاه و تامین اجتماعی می تواند در سه سطح با مرکز پژوهش های مجلس همکاری کند؛ نخست شناخت مسأله که حلقه مهم و اولیه خط مشی‌گذاری است، دوم طراحی راهکار که با همکاری افراد متخصص محقق می‌شود، نکته سوم ارزیابی اثر و تعامل با آحاد مردم است؛ ما معتقدیم اندیشکده‌ها باید کاری کنند که مردم را به بهشت ببرند. ما باید دنبال خیر و عاقبت دنیا و آخرت مردم باشیم.
گودرزی گفت: اندیشکده موفق آن است که درک موفقی از تاریخ انقلاب اسلامی داشته باشد؛ ما در فضای جمهوری اسلامی میخواهیم تصمیم گیری کنیم؛ ما در انقلاب موفق شدیم و مراحل مختلفی را پشت سر گذاشتیم لذا باید ساختارها را چنان توانمند کنیم تا در نهایت به جامعه اسلامی و تمدن نوین اسلامی برسیم و ماموریتی که مقام معظم رهبری برای اندیشکده ها تعریف کردند را به سرمنزل مقصود برسانیم.
