بررسی و تحلیل مبانی و مباحث نظری حکمرانی مهدوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده: حسین الهی نژاد؛ استاد، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران

دوفصلنامه علمی – تخصصی مطالعات حکمرانی اسلامی؛ دوره ۱، شماره ۱، فروردین ۱۴۰۴

چکیده

بحث حکمرانی مهدوی، بحث نوپدید و جدیدالتأسیسی است. چنین موضوع جدید و نوپدیدی
نیاز به مطالعات و ‏کاوش‌های علمی و پژوهشی جدیدی دارد تا در میان مردم و جامعه و در میان مراکز حوزوی و دانشگاهی با ‏گفتمان‌سازی و فرهنگ‌سازی، بستر نهادینه‌سازی آن فراهم شود. از جمله راه‌های مهمی که می‌توان به این ‏گفتمان‌سازی، فرهنگ‌سازی و در نهایت به نهادینه‌سازی حکمرانی مهدوی در جامعه و مراکز علمی رسید، ‏کاربست مباحث نظری و معرفتی از سویی، و طرح تحلیل مبانی شناختی حکمرانی مهدوی از سوی دیگر می‌‏باشد. مبانی حکمرانی مهدوی که توجیه‌گر اصل حکمرانی مهدوی و مسائل آن است به اقسام مختلفی نظیر ‏مبانی هستی‌شناختی، غایت‌شناختی، ارزش‌شناختی، دین‌شناختی، و جامعه‌شناختی تقسیم می‌شود. اما ‏مدل و الگوهای نظری و معرفتی حکمرانی مهدوی که پایه‌گذار مباحث نظری و معرفتی حکمرانی مهدوی ‏است در قالب مقولات سه‌گانه‌ی نظری مانند الگوی «قانون حرکت»، الگوی «عقل نظری و علمی» و الگوی ‏‏«علل اربعه» نمایان می‌شود. مبانی و مدل‌های نظری حکمرانی مهدوی که به نحوی توجیه‌گر اصل ‏حکمرانی مهدوی و مسائل آن است در ساحت مباحث بیرونی و کلی و در قالب فلسفه‌ی حکمرانی مهدوی ‏توجیه می‌شود. براین‌اساس در این نوشتار، روش بحث کیفی بوده و در جمع‌آوری اطلاعات به صورت ‏اسنادی و کتابخانه‌ای و در پردازش اطلاعات به صورت تبیینی و تحلیلی عمل شده است.‏