رویکرد اصلی حوزه علمیه در حکمرانی چیست؟
حجت الاسلام دکتر پیروزمند با اشاره به بیانیه یکصد سالگی حوزه گفت: این بیانیه حوزه را موظف میکند که به پرسشهای بنیادین در زمینه عدالت، آزادی، روابط اجتماعی، خانواده، جنسیت و نظام اقتصادی اسلامی پاسخ دهد.
نشست علمی بررسی مواجهه تمدنی با بیانیه یکصد سالگی حوزه علمیه، با حضور جمعی از اساتید، پژوهشگران و طلاب برگزار شد. در این نشست، حجتالاسلام دکتر علیرضا پیروزمند به تبیین نسبت حکمرانی و تمدنسازی و نقش حوزه علمیه در این فرآیند پرداخت.
حجت الاسلام پیروزمند در ابتدای سخنان خود با اشاره به شرایط تاریخی کنونی، این مقطع را «پیچ تاریخی» توصیف کرد که حوزه علمیه و جریانهای فکری اسلامی فرصت دارند در آن نقشآفرینی تمدنی داشتهباشند. وی تأکید کرد که مسئله تمدنسازی و تحول حوزه بهطور جدی در هم تنیدهاند و نمیتوان یکی را بدون دیگری پیش برد.
قائممقام دفتر فرهنگستان علوم اسلامی قم، حکمرانی را نرمافزار اداره جامعه در مقیاس تمدنی دانست و گفت: حکمرانی صرفاً اداره امور اجرایی کشور نیست، بلکه هدایت ارادههای انسانی در مسیر آرمانهای توحیدی است. اگر این هدایت درست اتفاق بیفتد، امکانات و ظرفیتهای اجتماعی نیز به خدمت آن درمیآیند. او افزود: تمدن اسلامی باید بتواند نیازهای بشر را بر مدار فرهنگ اسلامی پاسخ دهد و مفاهیم جهانی همچون عدالت، آزادی و سلامت را بازاندیشی کرده و به بشریت عرضه کند.
عضو هیأت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی در ادامه سه رویکرد موجود در حوزه علمیه نسبت به حکمرانی را تشریح کرد: بیمسئولیتی حوزه؛ رویکردی که حوزه را فاقد مسئولیت در حکمرانی میداند و تنها بهنقد بیرونی بسنده میکند، حضور اجرایی روحانیت؛ رویکردی که حضور روحانیت در مناصب حکومتی را کافی میپندارد. پشتیبانی فکری و علمی؛ رویکردی که بر ضرورت پشتیبانی نظری و علمی حوزه از حکمرانی اسلامی تأکید دارد و آن را ضامن مشروعیت و شتابدهنده تمدن نوین اسلامی میداند.
وی با اشاره به بیانیه یکصد سالگی حوزه گفت: این بیانیه حوزه را موظف میکند که به پرسشهای بنیادین در زمینه عدالت، آزادی، روابط اجتماعی، خانواده، جنسیت و نظام اقتصادی اسلامی پاسخ دهد. او تأکید کرد که فقه، فلسفه و سایر علوم اسلامی باید نگاه شارع به ابعاد فردی و اجتماعی زندگی بشر را روشن سازند و پایههای اصولی حکمرانی اسلامی را تبیین کنند.
حجت الاسلام پیروزمند راهکارهای تحقق این مسئولیت را چنین برشمرد: آشنایی عمیق با منظومه معارف اسلامی. شناخت دانشهای جدید و علوم روز. اشراف بر محیط عینی حکمرانی و شرایط واقعی جامعه. گفتمانسازی، تولید محتوا و شبکهسازی علمی برای ایجاد موجهای جدید اندیشه و خلاقیت.
مسئول مرکز بنیادین فرهنگستان علوم اسلامی قم در پایان با تأکید بر ضرورت تقوا، اخلاص و استقامت در این مسیر گفت: اگر حوزه بتواند عقبه علمی و فکری حکمرانی اسلامی را پشتیبانی کند، تمدن نوین اسلامی نهتنها در جامعه اسلامی بلکه در سطح جهانی میتواند بهعنوان بدیلی در برابر تمدن غرب مطرح شود.
