طراحی الگوی خط‌مشی‌گذاری فرهنگی باورمند نمودن جامعه نسبت به مفاهیم والای ارزشی (بررسی واژه وحی در قرآن کریم)
نویسنده مسئول: یاسی، رحمان ؛
نویسنده: نیک‌روش، محمدجواد ؛
نشریه: مدیریت اسلامی زمستان ۱۴۰۲ – شماره ۱۲۵ ، ب (وزارت علوم/ISC (۳۸ صفحه – از ۴۱ تا ۷۸ )
چکیده:
وحی به عنوان یکی از منابع اختصاصی معرفت دینی، جایگاهی ویژه در ادبیات قرآنی دارد و اتخاذ الگویی صحیح جهت باورمند نمودن مردمان عصر نزول به این واژه را میتوان از اقدامات شگفت شارع مقدس محسوب نمود. این واژه و مشتقات آن بیش از ۷۰ بار در قرآن کریم بکار رفته‌اند. از طریق بررسی روند نزول آیات مشتمل بر واژه وحی و پیوند مفاهیم مرتبط، میتوان به الگویی که شارع مقدس جهت معتقد نمودن جامعه به وحی و قداست آن مدنظر داشته است، دست یافت. دستیابی به چنین الگویی می‌تواند زمینه‌ساز طراحی الگویی شایسته جهت خط‌مشی‌گذاری فرهنگی مطلوب در مسیر باورمند نمودن جامعه به مفاهیم والای ارزشی محسوب گردد. در پژوهش حاضر با بهره‌گیری از روش‌شناسی تفسیر تنزیلی از یک سو و روش‌شناسی تحلیل مضمون از سوی دیگر، آیات مشتمل بر واژه وحی و مشتقات آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و پس از طی مراحل تحلیل مضمون، برداشت روش‌شناسانه محقق از الگوی مدنظر پروردگار متعال در پیاده سازی واژه وحی در جامعه ارائه و الگوی مطلوب انتزاع شده است. بر اساس نتایج تحقیق، الگوی مدنظر مشتمل بر سه بُعد و هر بُعد نیز مشتمل بر مجموعه ای از مولفه هاست. بُعد «اعتقادی و فرهنگی-اجتماعی»؛ مشتمل بر مولفه‌هایی از جمله: تبیین چیستی و از کجایی مفهوم برای مخاطبین و تبیین مستمر ویژگی‌های مفهوم، بُعد «مدیریتی و اجرایی»؛ مشتمل بر مولفه‌های: انتخاب پیام رسان شایسته و بیان ویژگی‌های او برای مخاطبین، تقویت و حمایت مستمر نسبت به پیام رسان، و نظارت جدی و مستمر بر پیام رسان، و بُعد «سیاسی-امنیتی»؛ مشتمل بر مولفه‌های: برنامه‌ریزی جهت مقابله با مخالفین مفهوم و اعلان عمومی و توجه مستمر به مکر مخالفین مفهوم.
خلاصه ماشینی:
طراحی الگوی خط مشیگذاری فرهنگی باورمند نمودن جامعه نسبت به مفاهیم والای ارزشی (بررسی واژه وحی در قرآن کریم ) ۴ رحمان یاسی ۱ | محمدجواد نیک روش ۲ سال سی و یکم زمستان ۱۴۰۲ چکیده وحی به عنوان یکی از منابع اختصاصی معرفت دینی، جایگاهی ویژه در ادبیات قرآنی دارد و اتخـاذ الگویی صحیح جهت باورمند نمودن مردمان عصر نزول به این واژه را میتوان از اقدامات شگفت شـارع مقدس محسوب نمود. ۴۲ سال سی و یکم | شماره چهارم | زمستان ۱۴۰۲ مبانی نظری و پیشینه پژوهش فرهنگ برخی از تعاریف فرهنگ که در بررسـیهـای انجـام شـده موردتوجـه محقـق قـرار گرفتـه انـد عبارت اند از: {مراجعه شود به فایل جدول الحاقی} ۱ نشریات علمی دانشگاه جامع امام حسین (علیه السلام ) ۴۳ ۱. (همان ، ۱۶۰) مضامین سه گانه ذکر شده معمولاً منجر به تشکیل قالب مضامین یا شـبکه مضـامین مـیگردنـد (همان ، ۱۶۵) باتوجه به توضیحات فوق ، استفاده هم زمان از روش تفسـیر تنزیلـی و روش تحلیـل مضـمون در این تحقیق بدان معناست که در مقام گردآوری داده ها، آیات مشتمل بر واژه وحـی و مشـتقات آن گزینش شده اند؛ سپس این آیات بر اساس ترتیب نزول تنظیم گشته اند، پس از این تنظیم گری (که گامی بسیار مهم در این تحقیق محسوب گردیده و تقدم وتأخر گام های خط مشیگذاری فرهنگـی در باورمند نمودن جامعه را نشان میدهد)، با استفاده از روش تحلیل ، آیات گزینش شـده و تنظـیم ۵۸ سال سی و یکم | شماره چهارم | زمستان ۱۴۰۲ شده ، تحلیـل مفهـومی گردیـده و مضـامین پایـه ، سـازمان دهنـده (محـوری)، و فراگیـر ایـن آیـات استخراج شده و در نهایت ، الگوی مطلوب خط مشـیگـذاری فرهنگـی باورمنـد نمـودن جامعـه بـه مفاهیم والای ارزشی بر اساس تحلیل واژه وحی در قرآن کـریم ارائـه گردیـده اسـت ؛ شـایان ذکـر است روش تفسیر تنزیلی علاوه بر تنظیم آیات بر اساس ترتیب نزول ، در تعیـین مضـامین نیـز مـؤثر بوده است ؛ بدین ترتیب که رویکرد و دریچه تحلیل مفهومی نیز رویکرد درک نظم و منطق تنزیلی مفاهیم مربوطه قرار گرفته است.
منبع: نورمگز
